Een tijdje geleden kwam er een malloot in het nieuws die met een helikopter een blauw poeder uitstrooide, om aan de wijde wereld te laten weten dat zijn nageslacht testikels heeft. De gender reveal, na de babyshower overgewaaid uit Amerika, is de volgende trend waarmee aanstaande ouders de komst van hun spruit vieren in de veronderstelling dat de rest van de wereld het net zo belangrijk vindt als zij.
Het is nogal een dingetje, dat geslacht. Sinds het moment dat mijn buik voorzichtig een babybolletje begon te vormen is de vraag die mij aan de lopende band wordt gesteld: ‘weet je al wat het wordt?’ Op zich niks mis mee. Maar ja, wat is die ‘wat’ dan eigenlijk precies? Wat betekent het om een meisje of jongen te zijn? Of om een dochter of zoon te krijgen?
Eindelijk, een meisje!
Er zijn aanstaande ouders die het geen ene fluit uitmaakt ‘wat’ het wordt, zoals ik, er zijn mensen die een lichte voorkeur hebben of een voorgevoel hebben. En dan heb je nog de hardcore, hoopvolle moeders die per se een jongen of een meisje willen baren.
“Na twee zoons lijkt het me zo leuk om een meisje te krijgen”, vertelde een aanstaande moeder me. Het klonk me logisch in de oren. “Maar waarom eigenlijk?” vroeg ik haar.
“Omdat het me zo leuk lijkt om haar haren in vlechtjes te doen en gezellig met haar te shoppen. En om later mijn trouwjurk aan haar te geven, dan is de cirkel weer rond.”
Daarop dacht ik: maar wat als jouw kind een pokkehekel heeft aan shoppen en jurkjes (zoals ik toen ik klein was), haar haren liever kortwiekt en paars verft (zoals ik in m’n puberteit) en helemaal jouw trouwjurk niet wil omdat ze A) niet wil trouwen B) ze liever wil trouwen in een broekpak C) jouw trouwjurk foeilelijk vindt?
Ik zei dat allemaal natuurlijk niet. Ik glimlachte weeïg, knikte begrijpend en ik hoopte, voor de baby in haar buik, dat die aan de verwachtingen van haar moeder zou voldoen en niet hoefde te dealen met de onderdrukte teleurstelling van haar moeder.
Identiteitscrisis
Met de komst van de gender reveal party ligt de nadruk van jongs af aan op het binaire geslacht. Tegelijkertijd experimenteren én worstelen er steeds meer jongeren met hun identiteit, gender en seksualiteit. Ik hoor van ouders dat er soms wel drie non-binaire leerlingen bij hun kind in de klas zitten, twee die zich transgender noemen en dan nog een paar die als homoseksueel uit de kast komen en dan even later toch weer niet. Het is een wirwar van identiteiten in de zoektocht naar zichzelf.
Begrijp me niet verkeerd, ik ben vóór experimenteren. En wat fijn dat scholen en ouders hun kinderen de ruimte geven om zich te kleden en identificeren zoals ze willen. Maar waarom lijkt die behoefte nu steeds groter te worden?
‘Vrouwelijke energie’
Als ik in deze tijd op school had gezeten, was ik misschien ook wel gaan twijfelen over mijn identiteit. Met mijn kortgeknipte haar, mijn bijnaam Henk (ja, echt), en mijn nieuwsgierigheid naar zoenen met meisjes had ik misschien wel gedacht had dat ik non-binair was, biseksueel of queer. Maar dat was niet aan de orde want er was niet zo’n vastomlijnd stramien voor meisjes. Er was geen Instagram-wereld vol dichtgeplamuurde, wulpse, langharige diklippige influencers, ik hoefde van niemand ‘in mijn vrouwelijke kracht’ te staan, niemand vertelde me hoe belangrijk het was om mijn ‘vrouwelijke energie’ in te zetten of om te varen op mijn baarmoeder-intuïtie. Dat typisch meisje-meisje achtige kon ik simpelweg stom vinden en ervoor kiezen om een ander soort meisje te zijn.
Onlangs vertelde Jolande Withuis op radio 1 over haar nieuwe boek ‘Vrouw en vrijheid’. Ze vindt dat de hoge verwachtingen over wat het betekent om vrouw te zijn ervoor kan zorgen dat je je niet meer in het hokje ‘vrouw’ thuis voelt. Als jongere kun je dan misschien gaan twijfelen: “ik wil geen vlechtjes in mijn haar en ik mot die trouwjurk van m’n moeder niet, dus misschien ben ik wel… ánders?”
Bestaan er verschillen tussen man en vrouw? Ja. Bestaan er nóg grotere verschillen tussen mannen en vrouwen onderling? Ja! Dus wat minder verwachtingen over wat het betekent om man of vrouw te zijn zou de emancipatie goed doen. Of zoals Withuis zegt: Pas als vrouwen zichzelf ontslaan van het streven ‘vrouwelijk’ te zijn, komt hun vrijheid nabij.
Wat mij betreft kun je daar het beste al voor de geboorte mee beginnen.
